รีบรักษาเบาหวาน ภาวะน้ำตาลในเลือดสูง ก่อนเกิดปัญหาสุขภาพร้ายแรง

       โรคเบาหวาน (Diabetes Mellitus) เป็นโรคเรื้อรังที่พบได้มากขึ้นทุกปี โดยเฉพาะในกลุ่มคนวัยทำงานและผู้สูงอายุ ซึ่งปัญหาที่อันตรายที่สุดของโรคนี้ไม่ใช่ “โรคเบาหวาน” เพียงอย่างเดียว แต่คือ “ภาวะน้ำตาลในเลือดสูงเรื้อรัง (Hyperglycemia)” ที่ไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้องและต่อเนื่อง การปล่อยให้ระดับน้ำตาลสูงเกินเกณฑ์เป็นเวลานานอาจส่งผลเสียรุนแรงต่อร่างกายในหลายระบบ ตั้งแต่ตา ไต หัวใจ ระบบประสาท ไปจนถึงหลอดเลือดทั่วร่างกาย

       บทความนี้จะพาคุณมาทำความเข้าใจว่า ภาวะน้ำตาลในเลือดสูงอันตรายอย่างไร? และทำไมเราต้องรีบรักษาก่อนที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนที่อาจเปลี่ยนชีวิตคุณไปตลอดกาล

ภาวะน้ำตาลในเลือดสูงคืออะไร?

       ภาวะน้ำตาลในเลือดสูงเกิดขึ้นเมื่อร่างกายมีอินซูลินไม่เพียงพอ หรือใช้อินซูลินได้ไม่ดี ส่งผลให้น้ำตาลจากอาหารเข้าสู่เซลล์ได้ไม่เต็มที่ ทำให้ระดับน้ำตาลสะสมในกระแสเลือดจนสูงกว่าปกติ

ตัวเลขสำคัญที่ควรรู้

       • น้ำตาลตอนเช้า (FBS) : ควรต่ำกว่า 100 mg/dL

       • หลังอาหาร 2 ชั่วโมง : ควรต่ำกว่า 140 mg/dL

       • ค่าเฉลี่ย 3 เดือน (HbA1c) : ควรต่ำกว่า 6.5%

       หากค่าเหล่านี้สูงกว่ามาตรฐานต่อเนื่อง อาจเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนรุนแรงที่ทำให้สุขภาพทรุดโทรมลงอย่างรวดเร็ว

ทำไมต้องรีบรักษาภาวะน้ำตาลสูง?

       การปล่อยให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงแบบเรื้อรัง จะทำลายเส้นเลือดเล็กและใหญ่ทั่วร่างกาย ทำให้เลือดไปเลี้ยงอวัยวะต่าง ๆ ลดลง ความเสียหายสะสมเหล่านี้อาจไม่แสดงอาการในช่วงแรก แต่เมื่อเกิดอาการขึ้นมามักเป็นระยะที่รุนแรงแล้ว นี่คือผลเสียที่สามารถเกิดขึ้นได้หากไม่รีบรักษา:

       1. ตาบอดจากเบาหวานขึ้นตา

       ระดับน้ำตาลที่สูงจะทำลายหลอดเลือดเล็กในจอตา ทำให้เกิดเลือดออกหรือเส้นเลือดผิดปกติ หากปล่อยไว้อาจถึงขั้นตาบอดถาวร

       2. ไตเสื่อมจนต้องล้างไต

       ไตคืออวัยวะที่ต้องกรองเลือดตลอดเวลา เมื่อเลือดมีน้ำตาลสูงเกินไป ไตต้องทำงานหนักและถูกทำลายทีละน้อย จนเกิดภาวะไตวายเรื้อรังและต้องฟอกไตในที่สุด

       3. หลอดเลือดหัวใจตีบ หัวใจวาย

       เบาหวานเพิ่มความเสี่ยงโรคหัวใจมากกว่าคนทั่วไปหลายเท่า หลอดเลือดหัวใจที่ตีบอาจทำให้เจ็บหน้าอก หรือเกิดหัวใจวายเฉียบพลันถึงขั้นเสียชีวิตได้

       4. ชาปลายมือปลายเท้า และแผลเรื้อรัง

       ระบบประสาทถูกทำลาย ทำให้เกิดอาการชาหรือแสบร้อน ยิ่งไปกว่านั้นแผลที่เท้าหายยากมาก หากติดเชื้อรุนแรงอาจต้องตัดขา

       5. ภาวะน้ำตาลสูงเฉียบพลัน (Hyperglycemic Crisis)

       อาการที่อาจเกิดขึ้นทันที เช่น อ่อนเพลีย ซึม หายใจลำบาก หรือหมดสติ ถือเป็นภาวะอันตรายต้องรักษาด่วน

สัญญาณอันตรายของน้ำตาลในเลือดสูง ที่ไม่ควรมองข้าม

       แม้หลายคนจะไม่มีอาการ แต่หากเริ่มรู้สึกดังต่อไปนี้ควรตรวจน้ำตาลทันที

       • กระหายน้ำบ่อย ดื่มน้ำเยอะแต่ยังไม่หาย

       • ปัสสาวะบ่อย โดยเฉพาะตอนกลางคืน

       • น้ำหนักลดเร็วโดยไม่ทราบสาเหตุ

       • เหนื่อยง่าย ไม่มีแรง

       • แผลหายช้า

       • ตามัวเป็นบางครั้ง

       ยิ่งรู้ไว ยิ่งรักษาได้ทัน ป้องกันภาวะแทรกซ้อนในระยะยาว

รีบรักษาอย่างไรให้ได้ผลดีที่สุด?

       การควบคุมระดับน้ำตาลให้คงที่อย่างต่อเนื่องเป็นหัวใจสำคัญของการรักษา ซึ่งประกอบด้วย 3 ส่วนหลัก

       1. ควบคุมอาหารอย่างเหมาะสม

       • ลดน้ำตาล ขนมหวาน เครื่องดื่มหวาน

       • จำกัดคาร์โบไฮเดรต และเลือกชนิดที่ดูดซึมช้า เช่น ข้าวกล้อง ธัญพืช

       • เพิ่มผักและโปรตีนไม่ติดมัน

       • รับประทานให้ตรงเวลา ไม่ข้ามมื้อ

       2. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ

       ช่วยให้เซลล์ใช้น้ำตาลได้ดีขึ้น ลดระดับน้ำตาลและเพิ่มความแข็งแรงของหัวใจ แนะนำ:

       • เดินเร็ว 30 นาทีต่อวัน

       • ว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน

       • ฝึกแรงต้าน 2–3 ครั้งต่อสัปดาห์

       3. รับประทานยาตามแพทย์สั่ง

       ยาเบาหวานช่วยควบคุมระดับน้ำตาลให้คงที่ ป้องกันไม่ให้สูงขึ้นจนเกิดภาวะแทรกซ้อน ผู้ป่วยบางรายอาจต้องใช้อินซูลินเพื่อควบคุมให้ได้ตามเป้าหมาย

ตรวจสุขภาพเป็นประจำ

       • ตรวจ HbA1c ทุก 3 เดือน

       • ตรวจตาปีละครั้ง

       • ตรวจการทำงานของไต

       • ตรวจไขมันและความดัน ซึ่งมักสูงร่วมกับเบาหวาน

       การติดตามผลอย่างสม่ำเสมอช่วยให้แพทย์ปรับการรักษาได้อย่างเหมาะสม ทำให้ควบคุมโรคได้มีประสิทธิภาพสูงสุด

กลุ่มเสี่ยงที่ควรรีบตรวจระดับน้ำตาล

       • คนอายุ 35 ปีขึ้นไป

       • อ้วนลงพุง หรือ BMI ≥ 25

       • มีประวัติคนในครอบครัวเป็นเบาหวาน

       • ความดันโลหิตสูง ไขมันสูง

       • ผู้หญิงที่เคยเป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์

       • ผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น ไม่ออกกำลังกาย กินหวานจัด ดื่มน้ำอัดลมบ่อย

       การตรวจเร็ว จะทำให้รักษาเร็ว ลดโอกาสเกิดโรคร้ายแรงในอนาคต

เบาหวานรักษาได้ ควบคุมได้ ถ้ารักษาอย่างถูกวิธี

       หลายคนคิดว่า “เบาหวานรักษาไม่หาย” จึงละเลยการรักษา แต่ความจริงแล้วเบาหวานสามารถควบคุมให้อยู่ในระดับปกติได้ และใช้ชีวิตได้เหมือนคนทั่วไป หากดูแลตัวเองอย่างถูกต้องและสม่ำเสมอ การรีบรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยให้คุณ:

       • ลดความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด

       • ป้องกันโรคไตวาย

       • ลดโอกาสตาบอดจากเบาหวาน

       • ลดโอกาสเกิดแผลเบาหวานจนต้องผ่าตัด

       • ใช้ชีวิตได้อย่างมีคุณภาพมากขึ้น

อย่าปล่อยให้น้ำตาลในเลือดสูงทำร้ายสุขภาพระยะยาว

       ภาวะน้ำตาลในเลือดสูงอาจไม่แสดงอาการชัดเจน แต่ความเสียหายเกิดขึ้นทุกวัน หากปล่อยไว้อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงและมีค่าใช้จ่ายในการรักษาสูงมาก การตรวจเช็คสม่ำเสมอและรีบรักษาตั้งแต่เริ่มมีค่าเบี่ยงเบนจากมาตรฐาน คือวิธีปกป้องสุขภาพที่ดีที่สุด