สโตรก (Stroke) โรคหลอดเลือดสมอง ภัยร้ายเฉียบพลันที่ต้องแข่งกับเวลา
เวลา คือ ปัจจัยสำคัญที่สุดในการรักษาผู้ป่วยสโตรก เพราะทุกนาทีที่สมองขาดเลือด เซลล์สมองนับล้านเซลล์จะค่อย ๆ เสื่อมและตายลงอย่างถาวร หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที สโตรกจึงเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ที่ต้องรีบนำผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด
สโตรก (Stroke) คืออะไร?
สโตรก (Stroke) หรือ โรคหลอดเลือดสมอง คือภาวะที่การไหลเวียนของเลือดไปเลี้ยงสมองถูกขัดขวาง ทำให้สมองบางส่วนขาดออกซิเจนและสารอาหาร จนเกิดความเสียหายต่อเนื้อสมอง ส่งผลให้ผู้ป่วยสูญเสียการทำงานของสมองบางส่วน เช่น การพูด การมองเห็น หรือการเคลื่อนไหวของร่างกาย
โรคหลอดเลือดสมองแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่
1. สโตรกจากหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน (Ischemic Stroke) เกิดจากลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดสมอง หรือหลอดเลือดตีบแคบลงจากไขมันสะสม เป็นชนิดที่พบได้มากที่สุด (ประมาณ 80%)
2. สโตรกจากหลอดเลือดสมองแตก (Hemorrhagic Stroke) เกิดจากหลอดเลือดในสมองแตก ทำให้เลือดรั่วออกมาทำลายเนื้อสมองรอบข้าง
อาการเตือนสโตรกที่ไม่ควรมองข้าม
จดจำง่ายด้วยหลัก FAST เพื่อช่วยให้คุณรู้เท่าทันและรีบพาผู้ป่วยส่งโรงพยาบาลได้ทันเวลา
• F (Face): ใบหน้าเบี้ยว ปากตก ยิ้มไม่เท่ากัน
• A (Arm): แขนขาอ่อนแรง ยกแขนไม่ขึ้น หรือรู้สึกชาที่ครึ่งซีกของร่างกาย
• S (Speech): พูดไม่ชัด พูดไม่ได้ หรือฟังไม่เข้าใจ
• T (Time): Time is brain! รีบพาผู้ป่วยไปโรงพยาบาลภายใน 4.5 ชั่วโมง
นอกจากนี้ยังมีอาการอื่น ๆ ที่ควรสังเกต เช่น
• เดินเซ เวียนหัว ทรงตัวไม่อยู่
• มองเห็นภาพซ้อน หรือมองไม่เห็นข้างหนึ่ง
• ปวดศีรษะรุนแรงเฉียบพลันโดยไม่มีสาเหตุ
การรักษาสโตรก ต้องแข่งกับเวลา
ผู้ป่วยสโตรกจำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วนภายใน “เวลาทอง” ไม่เกิน 4.5 ชั่วโมง หลังจากเริ่มมีอาการ เพื่อให้แพทย์สามารถให้ยา “ละลายลิ่มเลือด (rt-PA)” ได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากเกินเวลานี้ไปแล้ว การรักษาจะซับซ้อนขึ้น อาจต้องใช้วิธีอื่น เช่น
• การดูดลิ่มเลือดออกจากสมอง (Thrombectomy)
• การผ่าตัดระบายเลือดกรณีหลอดเลือดแตก
• การดูแลฟื้นฟูสมรรถภาพ (Rehabilitation)
ที่ โรงพยาบาลวัฒนแพทย์ อ่าวนาง เรามีทีมแพทย์เฉพาะทางอายุรกรรมระบบประสาท และอุปกรณ์การตรวจรักษาที่ทันสมัย เช่น
• CT Scan สมองฉุกเฉิน
• ห้องฉุกเฉิน (ER) พร้อมทีมแพทย์ตลอด 24 ชั่วโมง
• โปรแกรมฟื้นฟูผู้ป่วยหลังสโตรกโดยทีมสหสาขาวิชาชีพ
ป้องกันสโตรกได้ ด้วยการดูแลสุขภาพประจำวัน
โรคหลอดเลือดสมองสามารถป้องกันได้ หากเราปรับพฤติกรรมเสี่ยงตั้งแต่วันนี้
• ควบคุมความดันโลหิตให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
• หมั่นตรวจระดับน้ำตาลและไขมันในเลือด
• งดสูบบุหรี่และดื่มสุรา
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
• ตรวจสุขภาพประจำปี โดยเฉพาะผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง เช่น เบาหวาน ความดัน ไขมันสูง หรือโรคหัวใจ
เพราะ "เวลา" คือ สมอง
หากสงสัยว่า "สโตรก" อย่ารอช้า ทุกนาทีมีค่า รีบนำผู้ป่วยมารับการรักษาที่ โรงพยาบาลวัฒนแพทย์ อ่าวนาง เพื่อให้ทีมแพทย์ฉุกเฉินและแพทย์เฉพาะทางพร้อมช่วยชีวิตและลดความพิการได้อย่างทันท่วงที